Czym jest etykieta produktu oraz deklaracja właściwości użytkowych?
Zapewne każdy z was spotkał się chociaż z jednym z tych określeń. Zawarte w nich są podstawowe informacje na temat konkretnego materiału budowlanego. Wiele osób odstraszają różnego rodzaju tabelki czy też duża ilość tekstu, jednakże jeżeli poznamy oznaczenia i terminy określane w deklaracji bądź etykiecie, będziemy mogli uzyskać kluczowe informacje na temat parametrów technicznych.
Etykiety znajdują się przeważnie na opakowaniu zbiorczym, natomiast jeżeli chodzi o deklaracje, powinien nam ją okazać sprzedawca danego produktu, ewentualnie możemy ją pobrać ze strony internetowej producenta bądź sklepu.
Zobacz też:
Co pod tuje – kora czy kamień?
Deklaracja właściwości użytkowych
Skrót DoP pochodzi od angielskiego zwrotu Declaration of Performance. Jest to niezbędny dokument, jeżeli konkretny produkt budowlany ma zostać wprowadzony do obrotu na rynek. Jest on związany z wyrobami objętymi normą zharmonizowaną. Taka norma została opracowana przez Europejski Komitet Normalizacyjny (CEN) i obowiązuje ona na całym obszarze Unii Europejskiej. Produkty posiadające deklarację właściwości użytkowych, są oznaczone znakiem CE, jednakże nie musi on znajdować się na samym dokumencie. Warto pamiętać, że producent sporządzając deklaracje, jest odpowiedzialny za zgodność wszelkich właściwości zawartych w dokumencie.
W deklaracji zawarte są informacje zarówno formalne jak i użytkowe, gdzie te pierwsze to:
-
Określenie typu materiału (kod identyfikacyjny)
-
podanie systemu weryfikacji i oceny właściwości i ich stałości,
-
referencyjny numer oraz data w której została wydana norma zharmonizowana bądź europejska ocena techniczna,
-
dane producenta
-
numer referencyjny zastosowanej specjalnej dokumentacji technicznej i informacje o jednostkach notyfikowanych,
-
oficjalne oświadczenie producenta o zgodności danego wyrobu z zdeklarowanymi właściwościami.
Użytkowe informacje dotyczą rodzaju i zastosowania danego produktu. Przykładowo Silikatowy blok, przeznaczony jest do wykonania zewnętrznych i wewnętrznych ścian. Jest przystosowany do łączenia ze zwykłą zaprawą oraz wykazuje zasadnicze charakterystyki wraz z ich wartościami bądź poziomami.
Producenci materiałów tworzą zestawienie wartości użytkowych adekwatne do swojego wyrobu. Przykładowo dla produktów silikatowych, które przeznaczone są do łączenia na zwykłą zaprawę i eksponowanych na zewnątrz, wskazuje się następujące właściwości użytkowe:
Charakterystyki zasadnicze
|
Właściwości użytkowe |
Wymiary i ich odchyłki |
Wymiary nominalne, czyli długość x szerokość x wysokość – podawane w jednostkach mm
Odchyłki wymiarów, przykładowo katergoria T1 – oznaczająca tolerancję wymiarową. |
Kształt budowa |
Opis konkretnego kształtu np. prostopadłośćian |
Wytrzymałość na ściskanie |
Jest to średnia wytrzymałość, która wyrażana jest w jednostkach N/mm2
Znormalizowana wytrzymałość, wyrażana w takich samych jednostkach co średnia wytrzymałość. |
Absorbcja wodna |
Jest wyrażana w wartościach procentowych, przykładowo 15% - oznacza maksymalną nasiąkliwość po zanurzeniu w wodze na 48 godzin całkowicie suchego elementu. |
Reakcja na ogień |
Wyrażana jest w euroklasach, których jest siedem. Wg normy kolejno PN-EN 13501-1 A1, A2, B, C, D, E, F – gdzie najbezpieczniejsze są materiały o odporności A1. |
Paroprzepuszczalność |
Oznacza przepuszczalność pary wodnej materiału odnosząc się do warunków określonych normowo dla powietrza. Taka wartość dla danego materiału, dotyczy ile razy jest on mniej przepuszczalny dla pary wodnej niż takiej samej grubości warstwa powietrza. |
Substancje niebezpieczne |
Inaczej NPD (No Performance Determined), oznacza nieustalone właściwości użytkowe. Stosowane w przypadku, gdy w miejscu wprowadzania na rynek nie ma uregulowań prawnych dotyczących danej właściwości. |
Izolacyjność do dźwięków powietrznych bezpośrednich |
Jest to gęstość brutto w suchym stanie, oznaczająca przedział gęstości od 1800 do 2000 kg/m3.
Kształt oraz budowa |
Właściwości cieplne – współczynnik przewodzenia ciepła |
Często spotykane określenie, wyrażane w W/mK. Charakteryzuje dany wyrób pod kątek jego ochrony cieplnej. Im niższy współczynnik, tym cieplna izolacja jest lepsza |
Mrozoodporność |
Przykładowo F2, mrozoodporny 40 cykli – liczba odnosi się do cykli zamrażania-odmrażania bez uszkodzeń struktury materiału |
Brak deklaracji
Są przypadki, określone w rozporządzeniu 305/2011, w których dany producent może odstąpić od wystawienia deklaracji właściwości użytkowych. Dzieje się tak, gdy dany produkt nie jest objęty normą zharmonizowaną, jest wytwarzany pojedynczo, na miejscu budowy bądź na specjalne zamówienie. W takich przypadkach zamiast oznaczenia CE znajdziemy raczej znak „B”
Etykieta
Umożliwia ona zidentyfikowanie produktu. W przypadku np. materiałów ściennych, a również wielu innych materiałów budowlanych, etykieta umieszczana jest na zbiorczym opakowaniu. Przykładowo nie znajdziemy jej na pojedynczym bloczku betonowym, a raczej nad lub pod folią którą zabezpieczona jest cała paleta. Etykieta wyszczególnia podstawowe informacje o produkcie oraz zawiera symbol CE, który potwierdza zgodność produktu z normą zharmonizowaną.
Na etykiecie znajdują się również informacje o właściwościach użytkowych danego wyrobu. Oprócz tego powinny znajdować się tam dwie ostatnie cyfry roku pierwszego zamieszczenia oznakowania, kod identyfikacyjny, identyfikator partii wyrobu oraz numer referencyjny deklaracji właściwości użytkowych.
Na etykiecie znajdują się również informacje o właściwościach użytkowych danego wyrobu. Oprócz tego powinny znajdować się tam dwie ostatnie cyfry roku pierwszego zamieszczenia oznakowania, kod identyfikacyjny, identyfikator partii wyrobu oraz numer referencyjny deklaracji właściwości użytkowych.