Dach kopertowy - kompletny przewodnik

Podczas budowy domu jednym z najważniejszych elementów jest dach. Jego odpowiedni wybór jest bardzo ważny, ponieważ będzie mieć wpływ na konstrukcję budynku, estetykę, czy też wygodę. Dach czterospadowy jest chętnie wybierany do tej roli, ponieważ ma wiele zalet, jak np. wytrzymałość, brak zalegania śniegu, czy wody. Dowiedz się wszystkiego na temat dachów kopertowych. Czym są? Jakie są ich rodzaje? Czym pokryć dach czterospadowy? Jak zbudować go krok po kroku? Jakie są jego wady, zalety oraz cena. Jeśli zainteresował Cię ten temat, to koniecznie czytaj dalej.

Dach kopertowy - czym jest?

Dach czterospadowy, zwany inaczej kopertowym składa się z czterech skośnych połaci. Dwie z nich są w kształcie trójkąta, a dwie kolejne są w kształcie trapezu i łączą się u szczytu dachu, czyli w kalenicy. Sprawdzi się zarówno w budynkach parterowych, jak i piętrowych. 

Dach kopertowy to tradycyjne rozwiązanie. Swoją popularność zyskał we Francji w XVII wieku. Tego typu dach był bardzo doceniany w architekturze europejskiej, ponieważ nadaje domowi estetyczny wygląd, a jednocześnie jest praktyczny. Jego zalety docenia się po dziś dzień. 

Charakterystyka dachu kopertowego

Dach kopertowy charakteryzuje się głównie kształtem. Nazywanie go kopertowym nie wzięło się znikąd. Bowiem, gdy spojrzymy na niego z góry, będzie on przypominać zamkniętą kopertę. Składa się on z czterech połaci, które są nachylone pod tym samym kątem. Dwie połacie w kształcie trapezów łączą się w kalenicy. Dwie kolejne (trójkątne) są umieszczone na przeciwległych stronach budynku. W przypadku domu kwadratowego, wszystkie cztery połacie będą mieć kształt trójkąta i stykać się w wierzchołku, a całość przypominać będzie namiot. Dzięki takiej konstrukcji dach jest bardzo symetryczny. 

Głównych elementem dachu kopertowego jest więźba dachowa. Opiera się na niej cała jego konstrukcja. Więźba krokwiowa składa się z równolegle ustawionych do siebie krokwi, które przymocowane są do belki nośnej, czyli murłaty. Łaty natomiast towarzyszą krokwią. Na nich mocuje się pokrycie dachowe. Konstrukcja dachu czterospadowego może być wykonana z drewna, stali lub belek betonowych. 

Drugim rodzajem jest więźba płatwiowo-jętkowa, gdzie krokwie łączą się w kalenicy i są wsparte na płatwiach. Płatwie natomiast podpierają się na słupach, które przenoszą obciążenie na strop. 

Dach kopertowy zazwyczaj jest też wyposażony w termoizolację oraz izolację akustyczną. Umieszcza się je między krokwią, a pokryciem dachowym. Do dachu czterospadowego można również dobrać okna, aby zapewnić sobie więcej światła dziennego. 

Typy dachów czterospadowych

Dach czterospadowy ma różnorodne formy. Dzięki temu łatwiej dopasować go do różnego typu budynków. Rodzaje dachów czteropołaciowych:

• Dach kopertowy - najpopularniejszy rodzaj dachu czterospadowego. Składa się z dwóch połaci o kształcie trapezu oraz dwóch trójkątnych. Te pierwsze stykają się w kalenicy. Kształtem, patrząc od góry, przypomina on kopertę. Tego typu dachy sprawdzają się najbardziej w domach parterowych oraz tych, które posiadają poddasze użytkowe. Rzadziej są stosowane w budynkach piętrowych, a jeśli już to tych robionych w stylu amerykańskim lub południowym. 

• Dach namiotowy - ten rodzaj dachu nie posiada kalenicy, a połacie (które są w kształcie trójkąta) łączą się w wierzchołku. Patrząc na rzut dachu od góry, przypomina on namiot. Ten dach jest także znany jako brogowy. Oznacza to dach przesuwny, który znajduje się na czterech wkopanych w ziemię brożynach, czyli słupkach. Taki rodzaj dachów sprawdzi się najbardziej w domach typu kostka.

• Dach mansardowy - składa się z górnej i dolnej części, które są umieszczone pod różnym kątem nachylenia. Jest też nazywany dachem dwukondygnacyjnym, ponieważ obie płaszczyzny różnią się nachyleniem. Taki dach najczęściej stosuje się w domach z poddaszem użytkowym oraz w budownictwie kilkurodzinnym. 

Zalety dachu kopertowego

Dach czteropołaciowy posiada wiele zalet. Przede wszystkim dzięki swojej konstrukcji jest bardzo wytrzymały i stabilny. Odpowiednie nachylenie połaci dachowych sprawia, że jest on odporny na trudne warunki atmosferyczne, takie jak silny wiatr, śnieg, czy deszcz. Więźba dachowa zapewnia maksymalną sztywność konstrukcji, a to zwiększa bezpieczeństwo. 

Kolejną zaletą takiego rozwiązania jest estetyka i elegancja. Jego symetryczność świetnie komponuje się zarówno z budynkami w stylu nowoczesnym, jak i tych klasycznych. Dodatkowo, dzięki możliwości zastosowania różnego typu wykończenia dachu, łatwo jest dopasować jego ostateczny wygląd do indywidualnych preferencji właściciela. 

Wspominając o korzyściach wynikających z dachu kopertowego, nie można pominąć faktu, że tego typu dach pozwala na użytkowe wykorzystanie poddasza, co zapewnia dodatkową przestrzeń mieszkańcom budynku.

Wady dachu kopertowego

Wybór dachu czterospadowego wiąże się też z zaakceptowaniem pewnych wad. Wśród głównych minusów takiego dachu można wymienić dość wysokie koszty budowy. Im bardziej skomplikowana konstrukcja, tym więcej czasu i materiału trzeba poświęcić na stworzenie dachu, a to zwiększa koszty. 

Kolejną wadą jest fakt, że posiadając dach kopertowy musimy liczyć się z ograniczoną powierzchnią poddasza, ponieważ z każdej strony są skosy. Zwiększyć przestrzeń można używając lukarn. 

Jak widać korzyści przewyższają wady w wyborze dachu czterospadowego. Jeśli mamy możliwość, warto rozważyć tego typu konstrukcję jako swój wybór.

Koszty budowy dachu kopertowego

Ostateczna cena budowy dachu kopertowego jest uzależniona od wielu czynników. Można je podzielić na trzy grupy:

1. Koszty materiałów - różnią się one w zależności od wyboru wykończenia dachu. Wśród najczęściej wybieranych produktów wyróżniamy:

• Dachówkę ceramiczną - jedne z droższych materiałów pokryciowych, kosztują od 60 do 150 PLN za metr kwadratowy, w zależności od jakości i producenta,

• Dachówkę betonową - są tańsze niż ceramiczne, zazwyczaj od 40 do 100 PLN za metr kwadratowy,

• Blachodachówkę - jedna z tańszych opcji, kosztuje od 30 do 70 PLN za metr kwadratowy.

Oprócz wyżej wymienionych materiałów do tych kosztów zalicza się także elementy dodatkowe, m.in. rynny, czy membrany dachowe. Cena dachu kopertowego może być też wyższa z powodu konstrukcji, która wymaga większej ilości materiałów niż np. dach dwuspadowy.

2. Koszty robocizny - montaż dachu kopertowego jest bardziej skomplikowany i kosztowny niż dachu dwuspadowego. Średni koszt robocizny wynosi od 100 do 200 PLN za metr kwadratowy. Wpływ na cenę mają głównie: skomplikowana geometria, liczba połaci, konieczność dokładnego dopasowania elementów oraz potrzeba doświadczonej ekipy dekarskiej.

3. Dodatkowe koszty - decydując się na dach kopertowy musimy liczyć się z dodatkowym kosztem związanym z wykonaniem izolacji termicznej. Koszt izolacji zależy od materiału (wełna mineralna, styropian, pianka PUR), a jej średni poziom to około 30-80 PLN za metr kwadratowy. Dodatkowo trzeba doliczyć koszty montażu (około 20-50 PLN za metr kwadratowy).

Budowa dachu czteropołaciowego to dość spory wydatek, ale jego zalety zrekompensują go w przyszłości.

Materiały na pokrycie dachu kopertowego

Wybór odpowiedniego pokrycia dachowego ma wpływ na estetykę całego budynku, ale nie tylko. Wpływa to także na wytrzymałość i funkcjonalność dachu. Do najczęściej wybieranych produktów na dach kopertowy należą:

• Dachówka ceramiczna  - jest niezwykle trwała. Może przetrwać nawet ponad 100 lat, dzięki swojej naturalnej odporności na warunki atmosferyczne i promieniowanie UV. Poza tym jej klasyczny wygląd dodaje elegancji i prestiżu. Są one dostępne w różnych kolorach i kształtach. Oprócz tego ten rodzaj materiału cechuje się wysoką odpornością na ogień, korozję i pleśń oraz dobrą izolacją termiczną, co wpływa na komfort wewnątrz budynku. Pośród wad takiego rozwiązania można wymienić wyższy koszt zakupu i montażu oraz dość dużą masę, co wymaga mocnej konstrukcji więźby dachowej. Zazwyczaj stosuje się ją w domkach jednorodzinnych o klasycznym stylu, budynkach zabytkowych i willach.

• Dachówka betonowa - są one bardzo trwałe i odporne na warunki atmosferyczne, ale nieco tańsze niż dachówki ceramiczne, co czyni je bardziej ekonomicznym wyborem. Ich waga jest większa, co może poprawić stabilność konstrukcji dachu. Również są dostępne w różnych kolorach i kształtach, choć mniej zróżnicowanych niż ceramiczne. Do jej wad należy miejsza atrakcyjność niż dachówka ceramiczna oraz ciężar, który wymaga wzmocnienia konstrukcji dachowej. Świetnie sprawdza się w domach jednorodzinnych, budynkach mieszkalnych oraz budynkach użyteczności publicznej.

• Blachodachówka - znacznie lżejsza niż dachówki ceramiczne i betonowe, co zmniejsza obciążenie na konstrukcję dachu. Jest wysoce odporna na korozję, dzięki zastosowaniu powłok ochronnych, takich jak: cynk, alucynk, czy powłoki organiczne. Żywotność blachodachówki wynosi zwykle od 30 do 50 lat. Jest dostępna w szerokiej gamie kolorów i wzorów, co pozwala na dopasowanie do różnych stylów architektonicznych. Do jej zalet należą: niższy koszt budowy, łatwość montażu oraz odporność na trudne warunki atmosferyczne. A do minusów możemy zaliczyć: gorszą izolację akustyczną, mniej estetyczny wygląd oraz większą podatność na uszkodzenia mechaniczne.

• Gont bitumiczny - bardzo elastyczny materiał, co pozwala na łatwe dopasowanie go do skomplikowanych kształtów dachów. Prosty montaż, który nie wymaga specjalistycznych narzędzi ani dużego doświadczenia. Posiada dobre właściwości izolacyjne, zarówno termiczne, jak i akustyczne. Wśród jego zalet znaleźć można: niskie koszty, odporność na warunki atmosferyczne oraz różnorodność kolorów i wzorów. Mówiąc o minusach powinniśmy wymienić: krótszą żywotność niż dachówki ceramiczne i betonowe, mniejszą odporność na promieniowanie UV, czy konieczność regularnych kontroli i konserwacji.

Adaptacja poddasza pod dachem kopertowym

Strefę wolnej przestrzeni pod dachem najczęściej wykorzystuje się jako prywatną część z sypialniami, garderobą, miejscem pracy, czy pokojami dziecięcymi. Oprócz tego poddasze użytkowe świetnie sprawdzi się jako sala gier, czy domowe kino. 

Jeśli skosy dachu mocno ograniczają tą przestrzeń, warto pomyśleć o zrobieniu na poddaszu miejsca do przechowywania różnego typu rzeczy. Tutaj przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę na wysokość ścianki kolankowej. Wpływa ona bowiem na funkcjonalność przestrzeni użytkowej. 

Dach czterospadowy pozwala na zamontowanie okien w różnych połaciach dachu. Dzięki temu możemy zapewnić sobie odpowiednią ilość naturalnego światła na poddaszu, a to będzie pozytywnie wpływać na komfort życia domowników. 

Dobre zagospodarowanie przestrzeni pod dachem kopertowym wymaga pewnego sprytu. Dobrze jest przekształcać jego mankamenty (jak mocne skosy) na jego zalety, np. tworząc przytulną przestrzeń do relaksu. 

Schemat budowy dachu kopertowego krok po kroku

Budowa dachu czterospadowego składa się z następujących etapów:

1. Projekt - najważniejszym elementem jest wykonanie odpowiedniego projektu. To na jego podstawie będziemy wyliczać potrzebną nam ilość materiałów oraz koszty budowy dachu.

2. Montaż murłat - murłaty to podstawowy element nośny konstrukcji.

3. Montaż krokwi - opierają się one na murłatach.

4. Foliowanie i deskowanie - konstrukcję więźby dachowej należy pokryć folią, aby zapewnić izolację przeciw wilgoci i wodzie.

5. Montaż łat i kontrłat - kontrłaty przymocowuje się do krokwi pokrytych folią. Łaty natomiast mocuje się w poprzek krokwi. 

6. Montaż systemów rynnowych i okien dachowych. Gotowe.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat budowy dachu kopertowego, zapoznaj się z naszym poprzednim artykułem - “Jak zrobić dach czterospadowy?”.

Fotowoltaika na dachu kopertowym

Korzyści wynikające z instalacji paneli fotowoltaicznych:

• energia odnawialna - możliwość produkcji czystej, odnawialnej energii, redukując zależność od paliw kopalnych,
• oszczędności na rachunkach za prąd - znaczne obniżenie kosztów energii elektrycznej poprzez generowanie własnej energii,
• długoterminowe oszczędności - inwestycja w panele fotowoltaiczne zwykle zwraca się w ciągu kilku lat dzięki oszczędnościom na rachunkach za prąd,
• wzrost wartości nieruchomości - domy z zainstalowanymi panelami fotowoltaicznymi mogą mieć wyższą wartość rynkową
• ulgi podatkowe i dotacje - poprzez formy wsparcia finansowego dla instalacji fotowoltaicznych, takich jak: ulgi podatkowe, dotacje i inne programy wsparcia.

Jak wybrać najlepszą połać do instalacji fotowoltaiki na dachu kopertowym? Aby to zrobić warto zwrócić uwagę na:

• orientację połaci - najlepsze efekty osiąga się, instalując panele na połaciach skierowanych na południe, aby zmaksymalizować nasłonecznienie
• nachylenie dachu - optymalne nachylenie dla paneli fotowoltaicznych wynosi między 30 a 45 stopni, co umożliwia najlepsze wykorzystanie energii słonecznej przez cały rok
• powierzchnię dostępną do montażu - powierzchnia musi być wystarczająco duża, aby zmieścić pożądaną liczbę paneli
• strukturę dachu - konstrukcja dachu musi być wystarczająco mocna, aby utrzymać dodatkowy ciężar paneli.

Praktyczne wskazówki dotyczące montażu fotowoltaiki:

• Zastosowanie optymalizatorów mocy - te urządzenia pomagają utrzymać wysoką wydajność systemu, nawet jeśli pojedyncze panele są częściowo zacienione.
• Monitorowanie systemu - regularne monitorowanie wydajności systemu fotowoltaicznego za pomocą odpowiednich narzędzi i aplikacji, aby szybko wykrywać i reagować na problemy z zacienieniem.
• Montaż na różnych połaciach - jeśli jedna połać jest częściowo zacieniona, rozważ montaż paneli na kilku różnych połaciach, aby zminimalizować straty energii.

Dach kopertowy a inne typy dachów

Dach czterospadowy, a dach dwuspadowy:

• Zalety dachu kopertowego:

  • jest bardziej elegancki i klasyczny, często kojarzony z tradycyjnymi, prestiżowymi budynkami,

  • ma cztery połacie, co sprawia, że jest bardziej stabilny i odporny na silne wiatry,

  • wszystkie połacie dachu kopertowego skutecznie odprowadzają wodę deszczową i śnieg, 

  • eliminuje potrzebę budowy ścian szczytowych, co może uprościć konstrukcję budynku.

• Wady dachu kopertowego:

  • budowa jest zazwyczaj droższa ze względu na bardziej skomplikowaną konstrukcję i większą ilość materiałów,

  • ogranicza przestrzeń użytkową na poddaszu, co może utrudnić aranżację wnętrz,

  • większa liczba skosów może ograniczać możliwości zagospodarowania przestrzeni poddasza.

• Zalety dachu dwuspadowego:

  • jest prostszy i tańszy w budowie, co czyni go bardziej ekonomicznym wyborem.

  • zapewnia większą przestrzeń użytkową na poddaszu,

  • prostszy montaż może skrócić czas budowy i obniżyć koszty robocizny.

• Wady dachu dwuspadowego:

  • może być mniej atrakcyjny wizualnie w porównaniu do dachu kopertowego,

  • jest mniej odporny na silne wiatry w porównaniu do kopertowego.

Kiedy wybrać dach kopertowy zamiast dwuspadowego?

• Gdy estetyka i klasyczny wygląd są priorytetem, na przykład w budynkach o charakterze rezydencjalnym.
• W regionach o silnych wiatrach, gdzie stabilność konstrukcji jest kluczowa.
• W przypadkach, gdy brak ścian szczytowych jest istotny z punktu widzenia konstrukcyjnego.

Dach kopertowy, a dach płaski:

• Zalety dachu kopertowego:

  • skuteczniej odprowadza wodę deszczową i śnieg,

  • oferuje bardziej klasyczny i elegancki wygląd, który lepiej komponuje się z tradycyjną architekturą,

  • dzięki nachylonym połaciom dach kopertowy może lepiej izolować termicznie, zmniejszając koszty ogrzewania i chłodzenia.

• Wady dachu kopertowego:

  • jest zazwyczaj droższy w budowie ze względu na bardziej skomplikowaną konstrukcję,

  • wymaga regularnej konserwacji i przeglądów, co może generować dodatkowe koszty.

• Zalety dachu płaskiego:

  • budowa jest zwykle tańsza i prostsza, 

  • może być wykorzystany jako dodatkowa przestrzeń użytkowa, na przykład taras, czy ogród dachowy,

  • prostszy montaż i łatwiejsza konserwacja w porównaniu do dachów skośnych.

• Wady dachu płaskiego:

  • wymaga zaawansowanych systemów odprowadzania wody, aby uniknąć zastoisk i przecieków,

  • jest bardziej podatny na problemy związane z wodą i śniegiem,

  • może być mniej estetyczny.

Jeśli nie jesteś pewien, jaki rodzaj dachu będzie najlepszym rozwiązaniem dla Ciebie, skonsultuj się ze specjalistą. Najlepsze produkty w korzystnych cenach oraz fachową pomoc znajdziesz natomiast w naszej hurtowni artykułów budowlanych Mal-Drew.

Konserwacja dachu kopertowego

Jak dbać o dach kopertowy? Przede wszystkim powinniśmy pamiętać o regularnej konserwacji i inspekcji dachu. Jest to kluczowe dla jego długowieczności i funkcjonalności. Dzięki temu można wykryć i naprawić drobne uszkodzenia, zanim przerodzą się w poważniejsze problemy, które mogą być kosztowne w naprawie.

Co należy sprawdzać podczas regularnych inspekcji?

• Stan dachówek, blachodachówek lub gontów - upewnij się, że dachówki nie są pęknięte, uszkodzone lub brakujące. W przypadku blachodachówki, szukaj oznak korozji, wgnieceń i odchodzenia powłoki ochronnej.
• Pokrycia bitumiczne - upewnij się, że gonty bitumiczne nie mają pęknięć, odkształceń czy miejscowych zużyć. Sprawdź, czy granulat nie zmywa się z powierzchni.
• Stan uszczelnień - sprawdź, czy uszczelnienia wokół kominów, świetlików, okien dachowych i innych przejść są nienaruszone i nie mają oznak przecieków.
• Obróbki blacharskie - obserwuj stan obróbek blacharskich, w tym kalenic, rynien i rur spustowych, pod kątem korozji i nieszczelności.
• Czyszczenie rynien - regularnie usuwaj liście, gałęzie i inne zanieczyszczenia z rynien, aby zapewnić swobodny przepływ wody.
• Sprawdzanie stanu rynien - upewnij się, że rynny i rury spustowe są dobrze przymocowane, bez pęknięć i nieszczelności.
• Sprawdzanie drewnianych elementów - kontroluj stan więźby dachowej, zwracając uwagę na oznaki gnicia, pleśni, wilgoci i uszkodzeń mechanicznych.
• Śruby i łączniki - sprawdź czy wszystkie łączniki, śruby i gwoździe są dobrze przymocowane i nie mają oznak korozji.
• Stan izolacji - sprawdź, czy izolacja termiczna i akustyczna jest nienaruszona i nie ma oznak wilgoci lub pleśni.
• Wentylacja - upewnij się, że system wentylacyjny działa prawidłowo, aby zapobiegać kondensacji i przegrzewaniu się dachu.

Dach kopertowy to często wybierane rozwiązanie, ponieważ pasuje do większości stylów architektonicznych, jest wyjątkowo sztywny, trwały i wytrzymały na trudne warunki pogodowe oraz zapewnia komfort i możliwość użytkowania poddasza. Mimo początkowo wysokich kosztów budowy, ten rodzaj dachu i jego zalety w przyszłości wynagrodzi jego cenę. Jeśli szukasz najlepszych produktów w korzystnych cenach, koniecznie zajrzyj do naszej internetowej hurtowni materiałów budowlanych Mal-Drew lub odwiedź nasze sklepy stacjonarne w Gliwicach lub Rybniku.

Dziękujemy za poświęcony Nam czas. Mamy nadzieję, że ten artykuł okazał się dla Ciebie przydatny.