Jastrych – w jakim wypadku użyć wylewki samopoziomującej, a kiedy zwykłej?
Jastrych czy szlichta to potoczne nazwy wylewki podłogowej, jest to podkład pod podłogi, który kładzie się w pomieszczeniach domu, garażach czy też piwnicach.
Rodzaj wylewki, którego chcemy użyć zależy głównie od jakości podłoża oraz przeznaczenia pomieszczenia. Najczęściej wybieraną wylewką jest aktualnie anhydrytowa, potem cementowa oraz samopoziomująca.
Posadzka
Jeżeli chodzi o nowe budownictwo, w domach najczęściej wykonuje się jastrychy, które są oddzielone od podłoża warstwą innego materiału, które mogą się względem niego przemieszczać, często ruch spowodowany jest różnicami w rozszerzalności cieplnej. Zdarza się to wówczas, gdy wylewka układana jest na izolacji cieplnej podłogi na gruncie bądź na izolacji akustycznej stropu.
Odpowiednio dobrana grubość podkładu zapewnia dobrą wytrzymałość mechaniczną.
Podłoga na gruncie
Na płycie z betonu, która jest pokryta izolacją przeciwwilgociową z folii bądź papy układa się podkład. Następnym krokiem jest ułożenie warstwy styropianu lub twardej wełny mineralnej w celu utworzenia izolacji termicznej podłogi.
Gdy już takie podłoże jest przygotowane, można zastosować podkład, który powinien mieć grubość około 3-4 cm i być dozbrojony stalową siatką bądź siatką z tworzywa sztucznego. Wówczas gdy chcemy wykonać grubszą wylewkę, nie ma konieczności jej zbrojenia. Jeżeli powierzchnia podkładu będzie przekraczała 25 m2, należy ją podzielić dylatacjami, które również powinny oddzielać podkład od ścian. Jeżeli warstwa izolacji cieplnej jest układana pod betonową płytą, która stanowi konstrukcje podłogi, powinno się ułożyć podkład na izolacji przeciwwilgociowej – w tym wypadku zbrojenie nie jest konieczne.
Jastrych na stropie w mieszkaniu
Grubość jastrychu nie powinna przekraczać 7 cm. Przed przystąpieniem do prac, należy oczyścić strop i zaizolować go warstwą twardej wełny mineralnej bądź styropianu. Kolejnym krokiem jest zrobienie dylatacji obwodowej ze styropianu bądź specjalnej pianki oddzielającej podkład od ścian. Gdy izolacja jest już gotowa, trzeba na całej jej powierzchni ułożyć folię budowlaną z zakładkami wywiniętymi na ściany. Gdy całość jest odpowiednio zabezpieczona, można wtedy wykonać podkład, który powinien mieć przynajmniej 3-4 cm i być wzmocniony siatką zbrojeniową. Jeżeli nasz podkład jest grubszy (około 7cm) można wtedy zrezygnować z siatki. Niektóre z mas podkładowych zawierają specjalne mikrowłókna co od razu wyklucza konieczność użycia siatki. W wypadku wylewek anhydrytowych również nie jest wymagane dodatkowe zbrojenie.
Wylewka pod podłogowe ogrzewanie
Jastrych pod ogrzewanie powinien składać się z dwóch warstw i jego grubość powinna wynosić 5-7 cm w wypadku ogrzewania elektrycznego, a dla ogrzewania wodnego 6.5 cm. Podkład powinien być wykonany na warstwie ocieplenia przykrytej izolacją przeciwwilgociową, najlepszym materiałem w tym przypadku jest folia aluminiowa, która dodatkowo pełnić może funkcję ekranu odbijającego ciepło. Jeżeli podłoga ma być podgrzewana, najczęściej wykonuje się podkłady cementowe lub anhydrytowe. Nie można zapomnieć o odpowiedniej dylatacji wykonanej przy krawędziach ścian. Przed układaniem posadzki, należy poczekać aż podkład dobrze wyschnie. Samo ogrzewanie podłogowe można uruchomić dopiero po 21 dniach od wykonania podkładu z cementu, a w wypadku podkładu anhydrytowego już po 7 dniach.
Wylewka w piwnicy i garażu
Jeżeli podkład jest wykonywany bezpośrednio na podłożu, nazywa się go wtedy podkładem zespolonym. Zadaniem takiego podkładu jest usunięcie nierówności na powierzchni stropu bądź betonowej płyty podłogi na gruncie. Tego typu podkład wykonywany jest w garażu bądź piwnicy, bez ogrzewania. Może być również użyty wówczas, gdy trzeba jedynie wyrównać już istniejący podkład, przykładowo – w remontowanym domu. Grubość tradycyjnego podkładu cementowego powinna wynosić co najmniej 2-2,5 cm.
W wypadku wylewek samopoziomujących, grubość może być mniejsza (2-30 mm), ale zdarzają się sytuacje gdy grubość jest większa niż 6 cm. Zespolony podkład jest bezpośrednio połączony z oczyszczonym, nośnym i niechłonnym podłożem. Nie można zapomnieć, że przed wylaniem podkładu, podłoże należy odpowiednio zagruntować, zależnie od zaleceń producenta podkładu stosuje się różne sposoby gruntowania. Przykładowo na podłoża chłonne stosuje się emulsje gruntujące, których zadaniem jest zapobieganie odciąganiu wody z podkładu, co prowadzić mogłoby do tworzenia się pęcherzy powietrznych.
Jeżeli podłoże jest „trudne” tzn. słabe, zanieczyszczone, chłonne bądź wilgotne – wylewkę podłogową należy oddzielić od podłoża warstwą oddzielająca. Można ją wykonać np. z folii budowlanej, którą układa się szczelnie wraz z zakładem i wykłada na ściany. Taka warstwa pełni funkcję izolacji przeciwwilgociowej.